Link อพ.สธ.








สถิติผู้เข้าชม

แบ่งปันความดีงามในงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน

ความซาบซึ้ง

     ข้าพเจ้ารู้สึกภูมิใจที่ได้ปฏิบัติหน้าที่ “นักพฤกษศาสตร์น้อยวัฒโนทัย” ในการเผยแพร่องค์ความรู้งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน ข้าพเจ้าได้เรียนรู้ ได้ฝึกกระบวนการคิด วิเคราะห์ ได้ฝึกความกล้าที่จะพูด กล้าที่จะลงมือทำ เรียนรู้ขั้นตอนการทำงานต่างๆ ทั้งสิ่งที่เคยทำและไม่เคยทำจนเกิดความชำนาญ สามารถเรียนรู้การแก้ไขปัญหาทั้งปัญหาเล็กและปัญหาใหญ่ เรียนรู้การวางแผนงาน การจัดระบบงานต่างๆให้เกิดประสิทธิภาพได้ การเห็นความรัก สามัคคีในหมู่คณะของโรงเรียนที่นำเสนอผลงาน การเรียนรู้วัฒนธรรมและภูมิปัญญา ทั้งของจังหวัดเชียงใหม่ และของจังหวัดอื่นๆ ซึ่งล้วนเกี่ยวข้องกับการดำเนินชีวิตประจำวันของเราทั้งสิ้น ข้าพเจ้ารู้สึกว่าตนเองได้รับสิ่งที่ล้ำค่ามากมาย มิตรภาพจากเพื่อนๆพี่ๆ น้องๆ ความเมตตาจากผู้บริหาร คุณครู บุคลากรทุกฝ่าย รวมทั้ง พ่อครู แม่ครูภูมิปัญญาในชุมชน เป็นประสบการณ์ที่ยิ่งใหญ่ ภาคภูมิใจและมีความสุขใจมาก

ความสำเร็จ

     การที่ข้าพเจ้า พี่ ๆ และน้อง ๆ ได้ปฏิบัติหน้าที่ “นักพฤกษศาสตร์น้อยวัฒโนทัย” ประสบการณ์ทั้งหมดมีค่ามาก ในปีแรกนั้นเป็นการปลูกจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากร ได้เห็นถึงความสำคัญและเกิดความรู้สึกอยากจะอนุรักษ์ สืบสาน และต่อยอด องค์ความรู้ต่างๆ มองเห็นศักยภาพของทุกสิ่งรอบตัวเรา ที่สามารถสร้างสรรค์นวัตกรรมต่างๆ ที่เป็นประโยชน์ เป็นการฝึกให้มีความคิดที่จะต่อยอดงานชิ้นนั้นให้มีประโยชน์และสมบูรณ์แบบมากกว่าเดิม ซึ่งข้าพเจ้าและเพื่อนๆได้ทำโครงงาน “ภูมิปัญญาล้านนาสู่สากล : นิเวศประวัติศาสตร์เมืองเชียงใหม่” ได้ถ่ายทอด เผยแพร่ องค์ความรู้นี้ ทำให้มองเห็นความยั่งยืนของการประกอบอาชีพที่เกิดจากภูมิปัญญาท้องถิ่น และเชื่อมั่นว่าการได้สัมผัสเรียนรู้งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน ส่งผลให้ข้าพเจ้าพัฒนาตนเองสู่การเรียนรู้ในระดับสูงขึ้น มีโอกาสประกอบอาชีพที่ดีในอนาคต และนำความรู้สร้างสรรค์นวัตกรรมทีเป็นประโยชน์ต่อตนเองและสังคมต่อไปได้

นวัตกรรมการบริหารองค์กรทฤษฎีเจดีย์ล้านนา ตามวิถีวัฒโนทัย 

       ผู้รับผิดชอบ นางศรีพรรณ เวียนทอง และคณะครูโรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ ดำเนินงานเพื่อการบริหารงาน โดยมีวิธีการ ๓ วิธี อันได้แก่ ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่าง พัฒนาองค์กรแห่งการเรียนรู้ด้วยทฤษฎี “เจดีย์” และ สืบสานวัฒนธรรมองค์กร วิถีของโรงเรียน “วิถีวัฒโนทัย”

๑) การสร้างคุณธรรมในตนโดยปฏิบัติตนเป็นแบบอย่าง
     โรงเรียนได้น้อมนำราชธรรม ๑๐ ประการ ได้แก่ ทาน ศีล บริจาค ความซื่อตรง ความอ่อนโยน ความเพียร ความไม่โกรธ ความอดทน และ ความเที่ยงธรรม มาเป็นหลักในการดำเนินชีวิตและการบริหารงาน และใช้วิธีการปลูกฝังคุณธรรมรวมทั้งการพัฒนาความรู้วิทยาการแก่นักเรียน ครูและบุคลากร โดยการประพฤติตนเป็นแบบอย่าง โดยยึดมั่นในสุภาษิตที่กล่าวว่า “ตัวอย่างที่ดีมีค่ากว่าคำสอน” และได้นำพาครูและบุคลากรให้ปฏิบัติเป็นแบบอย่างที่ดีแก่นักเรียนในด้านความซื่อตรง ความอ่อนโยน ความเพียร ความไม่โกรธ ความอดทนและความเที่ยงธรรม และหลักธรรมอื่น ๆ ที่ครูและบุคลากรยึดถือ เพื่อจะเป็นการเสริมคุณธรรมที่ มีอยู่ในตนเอง ซึ่งจะส่งผลไปยังนักเรียนให้ปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง

     การฝึกฝนและพัฒนาคุณธรรม เพื่อให้นักเรียน ครู และบุคลากร ของโรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ มีคุณลักษณะที่เป็นเอกลักษณ์ ๒ ประการ ซึ่งได้แก่ “ย.ว.ท” หมายถึง การยิ้ม ไหว้ และทักทาย และ “ลูกฟ้า-ขาว งามสง่าทุกกาลเวลา” ซึ่งหมายถึง งามกาย งามวาจา งามกริยามารยาท และ งามจิตใจ โดยผู้บริหารได้ใช้ราชธรรม ที่ว่า ความอดทน ความไม่โกรธ มาเป็นหลักในการบริหารโดยวิธีพร่ำเตือนด้วยความอ่อนโยน และปฎิบัติเป็นแบบอย่าง  จนทำให้ครูปฎิบัติงานด้วยความผาสุก นักเรียนจัดระเบียบกาย จนเป็นระเบียบของใจ

๒) การเสริมวิทยาการโดยพัฒนาองค์กรแห่งการเรียนรู้ด้วยทฤษฎี “เจดีย์” เจดีย์ล้านนาเป็นสถาปัตยกรรมที่สร้างขึ้นโดยผ่านขั้นตอนกระบวนการคิดอย่างมีระบบ ลึกซึ้ง สถาปัตยกรรมของเจดีย์ล้านนาแบ่งส่วนของเจดีย์เป็น ๓ ส่วน คือ ฐานเจดีย์ ส่วนเรือนธาตุและส่วนยอด โรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ ได้นำหลักการสร้างเจดีย์ มาเป็นแนวทางการบริหารโรงเรียน ดังนี้



 หลักการสร้างเจดีย์

๑. ฐานเจดีย์ คือการสร้างฐานคุณธรรมและปัญญาที่เข้มแข็งแก่นักเรียน
๒. ส่วนเรือนธาตุ คือพระราชดำริและแนวทางดำเนินงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน ที่โรงเรียนวัฒโนทัยพายัพได้ น้อมนำเป็นแนวดำเนินการในโรงเรียน
๓. ส่วนยอด คือ ผู้บริหารปกครองโดยธรรม ครู ปฎิบัติงานด้วยความผาสุก กลมเกลียว ประหยัดสุด ประโยชน์สูง นักเรียนมีธรรมปัญญา จัดระเบียบของกายจนเป็นระเบียบของใจ ความก้าวร้าวไม่มีในหมู่เด็ก ชม เยี่ยม สะอาด เป็นระเบียบทุกหนแห่ง ซึ่งเป็นเป้าหมายที่บรรลุผลได้ยากยิ่ง แต่ผู้บริหาร ครู บุคลากร ทุกคน ก็มุ่งมั่นที่ไปถึงเป้าหมายนั้น
“เจดีย์ล้านนา” สัญลักษณ์แห่งความศรัทธา เกิดจากการเสียสละเวลา(บริจาค) ความพร้อมใจและกาย (ความสามัคคี) ที่จะนำก้อนอิฐมาเรียงกันอย่างมีระเบียบ ผ่านการออกแบบในการวางตำแหน่งอย่างดีจากฐานจนถึงปลายยอด ความเพียร และความอดทนที่จะผสานก้อนอิฐแต่ละก้อนเข้าด้วยกันให้มั่นคง แข็งแรง ด้วยทรายและปูน เหมือนดังที่ผู้บริหาร และคณะครูได้ร่วมกายและใจกัน นำองค์กรเพื่อไปสู่เป้าหมาย

๓) การสืบสานภูมิปัญญาโดยสืบสาน วิถีของโรงเรียน “วิถีวัฒโนทัย” โรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ มีอายุกว่า ๑๐๐ ปี บุคลากรทุกระดับได้ถูกหล่อหลอมด้วยเกียรติภูมิของการก่อกำเนิดโรงเรียน และการสั่งสมคุณงามความดี จากการอบรม กล่อมเกลาตามแนวทางของชาวล้านนา จนเป็น “วิถีของโรงเรียน ในเรื่องภูมิปัญญา” ที่กล่าวถึง การรวบรวม การแสวงหา และการสรรค์สร้างภูมิปัญญา มาสังเคราะห์กับวิถีของโรงเรียน ซึ่งเป็นวิธีที่ส่งผลทำให้บุคลากรทุกระดับ เป็นคนดี มีคุณธรรม จริยธรรม มีปัญญา สามารถดำรงตนอย่างมีความสุข เป็นศักดิ์เป็นศรีแห่ง “วัฒโนทัย” เป็นดวงประทีปแห่งตน นำความเจริญรุ่งเรืองมาสู่ท้องถิ่น เป็นภูมิปัญญาของโรงเรียนที่สืบทอดต่อเนื่องไปอย่างยั่งยืน ทั้งนี้ โรงเรียนได้จัดทำเอกสาร “วิถีวัฒโนทัยทัย” และเอกสาร “๑๐๐ ปี วัฒโนทัยพายัพ” เพื่อเป็นเครื่องมือให้ครูที่ย้ายมารับราชการ หรือครู และบุคลากรที่เริ่มต้นปฏิบัติงานใหม่ในโรงเรียน ได้เรียนรู้ภูมิปัญญาเดิม เกิดภูมิปัญญาใหม่ นำไปสู่การปฎิบัติตนเพื่อสืบทอดภูมิปัญญาที่เอื้อต่อการสืบสาน

     จากการบริหารจัดการโดยใช้วงจรควบคุมคุณภาพ ที่นวัตกรรมองค์กร ๓ วิธี อันได้แก่ ปฏิบัติตนเป็นแบบอย่าง พัฒนาองค์กรแห่งการเรียนรู้ด้วยทฤษฎี “เจดีย์” และ สืบสาน “วิถีของโรงเรียน” ทำให้

ผู้บริหารทุกระดับชั้น มีความซื่อสัตย์ ซื่อตรงต่อหน้าที่ จงรักภักดีต่อสถาบัน ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ มีวิสัยทัศน์ที่กว้างไกล มีภาวะความเป็นผู้นำสูง มีความรับผิดชอบสูง จนเป็นที่ยอมรับและไว้วางใจของผู้บังคับบัญชาและผู้ร่วมงาน มีจรรยามารยาทดี ให้เกียรติแก่ผู้อื่น มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ มีการบริหารงานแบบมีส่วนร่วม และนำราชธรรม ๑๐ ประการ มาใช้เป็นหลักในการบริหารงาน จึงสามารถครองตน ครองคน และครองงานได้โดยไม่มีปัญหาใดๆ


ครูและบุคลากรทุกคน มีการเกื้อกูลกันแบบกัลยาณมิตร มีความตระหนักต่อวิชาชีพ พัฒนางานของตนเองอย่างสม่ำเสมอ บ่งบอกถึงการอยู่ร่วมกันอย่างผาสุก มีความกลมเกลียว และมีการเสาะแสวงหา วิธีการที่คุ้มค่า ประหยัดสุด ประโยชน์สูง ที่มีผลต่อปัจจัยในการพัฒนาผู้เรียนให้มีธรรมะ และมีปัญญา


ผู้ปกครองและชุมชน มีการเกื้อกูลกัน สนับสนุนอย่างพอเหมาะพอควร และมีสายสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน ระหว่างโรงเรียนกับผู้ปกครอง และชุมชน

นักเรียน มีธรรม มีปัญญา จัดระเบียบของกาย จนเป็นระเบียบของใจ ไม่มีความก้าวร้าว มีสัมมาคารวะต่อผู้อาวุโส รู้จักเสียสละทุ่มเท ให้กับการทำงาน รับผิดชอบต่อสังคม เห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม ช่วยเหลือผู้อื่นและสังคม มีความประพฤติดีและมีความเป็นผู้นำ มีคุณธรรมจริยธรรมดำรงชีวิต มีความรักและผูกพันต่อสถาบัน สามารถสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง ได้ตามแนวทางของงานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน

    โรงเรียนวัฒโนทัยพายัพจึงขอตั้งปณิธานที่จะดำเนินงาน โรงเรียนให้ยั่งยืนตลอดไป และพร้อมจะเป็นตัวอย่างและถ่ายทอดวิธีการดำเนินงานให้กับโรงเรียนที่สนใจ และร่วมมือท้องถิ่นในการจัดทำฐานข้อมูลทรัพยากรท้องถิ่นต่อไป

โรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ เลขที่ ๒๒ ถนนบุญเรืองฤทธิ์ ตำบลหายยา อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ๕๐๑๐๐

Copyright © 2020 by Wattanothaipayap School. All Rights Reserved.